Ceza Hukuku Genel Hükümleri

CEZA HUKUKU GENEL HÜKÜMLER

A- CEZA HUKUKUNUN İŞLEVİ

Suç adı verilen haksız fiile uygulanacak olanyaptırımları belirleyen kurallar bütününe ceza hukuku adı verilmektedir. Cezahukuku toplumsal yaşamda meydana gelen ihlallerde en son uygulanacak olan hukukdalıdır. Toplumsal yaşamda ortaya çıkan her türlü hukuka aykırılık hallerinde cezayaptırımı uygulanmaz.

Ceza hukukunun temel olarak kefaret edici, önleyici ve bastırıcı fonksiyonuvardır. Ceza kanunlarında belirlenen suç adı verilen normlar ve cezalarkişilerin bu hükümleri ihlal etmeleri durumunda karşılaşacakları yaptırımıönceden bilmeleri ve suç işlemek fikrinden vazgeçmelerini sağlar. Bu etkiönleyici ( caydırıcı ) etkidir. İkinci etki ise suç işleyerek kamu düzeni vetoplumsal yaşayışın kurallarını bozan kimselerin eylemlerinin karşılığı olarakkanunda yazılı olan cezalara çarptırılması sebebiyle ortaya çıkan bastırıcı,ödetici etkidir.



B- CEZA HUKUKUNUN KAYNAKLARI

1. Anayasa: Ceza hukukunun il ve en önemli kaynağı ve cezahukukuna ilişkin temel esasları içeren kaynağı Anayasa’dır. Anayasa da ceza hukukuna ilişkin çok sayıdahüküm vardır. Ancak en temel ve en önemli hüküm 38. Maddededir. Suç ve cezalara ilişkin esaslar başlığıaltında:

- Kimse, işlendiği zaman yürürlükte bulunan kanununsuç saymadığı bir fiilden dolayı cezalandırılamaz; kimseye suçu işlediği zamankanunda o suç için konulmuş olan cezadan daha ağır bir ceza verilemez. Suç veceza zamanaşımı ile ceza mahkûmiyetinin sonuçları konusunda aynı kuralgeçerlidir.

- Ceza ve ceza yerine geçen güvenlik tedbirleri ancakkanunla konulur.

- Suçluluğu hükmen sabit oluncaya kadar, kimse suçlusayılamaz.

- Hiç kimse kendisini ve kanunda gösterilenyakınlarını suçlayan bir beyanda bulunmaya veya bu yolda delil göstermeyezorlanamaz.

- Kanuna aykırı olarak elde edilmiş bulgular, delilolarak kabul edilemez.

- Ceza sorumluluğu şahsidir.

- Hiç kimse, yalnızca sözleşmeden doğan biryükümlülüğü yerine getirememesinden dolayı özgürlüğünden alıkonulamaz.

- Ölüm cezası ve genel müsadere cezası verilemez.

- İdare, kişi hürriyetinin kısıtlanması sonucunudoğuran bir müeyyide uygulayamaz. SilahlıKuvvetlerin iç düzeni bakımından bu hükme kanunla istisnalar getirilebilir.

- UluslararasıCeza Divanına taraf olmanın gerektirdiği yükümlülükler hariç olmak üzerevatandaş, suç sebebiyle yabancı bir ülkeye verilemez.


2. Türk CezaKanunu: 1 Haziran 2005 te yürürlüğegiren 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunudur. İlk 76 Madde genel hükümler ve sonrakimaddeleri ise özel hükümler içermektedir. Türk Ceza Kanunun genel bir cezakanunundur.

Ceza Kanunu ile Özel Ceza YasalarıArasındaki İlişki

Genel yasası niteliğinde olan 5237Sayılı Türk Ceza Kanununun genel hükümleri ( İlk 75 madde ) özel cezayasaları ve ceza içeren yasalardaki suçlar hakkında da uygulanacaktır. (5237 S.K. m. 5 )

Özel ceza yasaları ve ceza içerenyasalardaki suç ve cezalara ilişkin hükümler aynen uygulanmaya devam edilecekfakat TEŞEBBÜS, İŞTİRAK, TEKERRÜR, ERTELEME, ÇEVİRME, MÜSADERE vs. genelhükümler alanına giren konularda 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu uygulanmak zorundadır.

3.Uluslararası Sözleşmeler: Anayasanın90/son cümle ( 2004 değişikliği ) uyarınca temel hak ve hürriyetlere ilişkinuluslar arası sözleşmeler kanunlardan öngelen, öncelikli bir uygulama alanınasahiptir. Bu sebeple ceza kanunu hükümleri yorumlanırken aynı konuda kanun ile temelhak ve hürriyetlere ilişkin uluslararası sözleşme hükümleri arasında çatışmaçıktığı durumlarda uluslar arasısözleşme hükümleri uygulanmak zorundadır.

Örneğin kabahat teşkil edenbir kısım eylemler hukuka aykırı olmasına rağmen bu tür hukuka aykırılıkhallerinde ceza değil idari yaptırımlar uygulanmaktadır.